Mạng xã hội đang khiến giá trị nhân văn, giá trị sống bị ‘ô nhiễm’

Trong vài năm qua, những hồi chuông cảnh báo về sự vô cảm của con người khi bằng mọi cách, mọi nơi, nhanh nhất muốn phơi bày những cái xấu xí, dã man của người khác như việc đánh ghen, lột đồ, thậm chí sát hại người… lên mạng xã hội, đã được nhiều chuyên gia, báo chí truyền thông nhắc tới.

Song gần đây khi hình ảnh hàng trăm người không liên quan nhưng vẫn “lao” đến đám tang của những người nổi tiếng, với sự hỉ hả, vui sướng, ồn ào… để selfie, livestream, thậm chí thêu dệt thông tin xung quanh đám tang, người thân và người tham gia… thì càng đáng lên án.

Anh Hoàng Hải, một người làm sáng tạo nội dung chia sẻ, các nền tảng xã hội sống bằng lượng người tương tác, xem và tham gia nền tảng, vì thế các nền tảng này cũng có những thuật toán ưu ái riêng cho những đối tượng muốn tăng tương tác.

“Sáng tạo nội dung là một trong những ngành mới tại Việt Nam mang lại thu nhập không nhỏ cho chủ kênh. Thế nhưng phải thừa nhận số người làm có nội dung sáng tạo, độc đáo rất hiếm. Hầu hết là chạy theo trend hoặc làm gì đánh trúng sự tò mò, hiếu kỳ của phần đông người dân”, anh Hải chia sẻ.

“Với những người làm sáng tạo nội dung trên các nền tảng xã hội, không ít người đặt mục tiêu kiếm view, kiếm tiền bằng mọi cách nên mới có những vụ việc lùm xùm như kênh của Nờ Ô Nô hay đám tang của người nổi tiếng gần đây nhất. Những người làm sáng tạo nội dung chân chính sẽ không làm bất chấp như vậy. Người dân hiếu kỳ đến đã không nên, người dùng những sự việc này để kiếm tiền bằng cách livestream hay tung thêm tin thất thiệt để câu view… thì càng đáng lên án”, anh Hải cho hay.

Theo PGS.TS Trịnh Hòa Bình, tình trạng vô cảm của xã hội đã được gióng lên hồi chuông từ cách đây một vài thập niên chứ không phải là câu chuyện mới mẻ, song với sự lan truyền “khủng khiếp” của mạng xã hội, sự vô cảm của xã hội đang ở mức đáng quan ngại.

“Những sự việc đang “rầm rộ” trên mạng xã hội hiện nay là những “góc khuất” của xã hội đã có từ lâu nhưng hiện nay, do phương tiện quay chụp phổ biến cộng thêm tư duy “sáng tạo” của các “nhà sản xuất” những video đó, làm sự việc trầm trọng hơn.

Những tính năng đặc biệt của mạng xã hội về tính tức thời, độ phủ rộng, lan truyền… có thể “công phá” không chỉ giới trẻ mà cả những đối tượng không quan tâm quá nhiều đến những dạng hành vi đó trong đời thường. Tốc độ lan truyền chóng mặt, tần suất lớn với độ lặp đi lặp lại của những tương tác xã hội xấu xí đó đặt con người vào môi trường sống “ô nhiễm” các giá trị nhân văn, giá trị sống”, PGS.TS Trịnh Hòa Bình phân tích.

“Khi sống trong môi trường “ô nhiễm” giá trị xã hội, giá trị nhân văn mà con người lại chưa được trang bị bộ “giáp phục” cần thiết của hệ thống nhân cách, kỹ năng sử dụng mạng xã hội mà chỉ đơn thuần tiếp nhận thụ động thì việc bị tác động tiêu cực không chỉ là giới trẻ mà còn là bộ phận không nhỏ người dân”, PGS.TS Trịnh Hòa Bình nhấn mạnh.

Theo thống kê từ Statista, Việt Nam hiện là quốc gia đứng thứ 12 thế giới về tỷ lệ tăng trưởng người sử dụng mạng xã hội nhiều nhất từ 2021 – 2026. Việt Nam có dân số gần 100 triệu người, song lại nằm trong top đầu những quốc gia sử dụng mạng xã hội nhiều nhất.

Công ty nghiên cứu thị trường DataReportal, có trụ sở tại Singapore, vừa công bố báo cáo về danh sách 10 quốc gia có lượng người dùng mạng xã hội TikTok nhiều nhất trên thế giới, Việt Nam được ghi nhận ở vị trí thứ 6 với gần 50 triệu người dùng (tương đương 64% người dùng internet ở Việt Nam).

Với Facebook, con số người dùng ở Việt Nam tương đương 90% người dùng internet. Đây là nguyên do vì sao, sự xuất hiện, lan truyền các tin xấu, độc đã và đang tác động không nhỏ đến tâm lý, đời sống cộng đồng.