Đẳng cấp Messi che mờ lối chơi khoa học của Hà Lan

Sinh thời, cố danh thủ Johan Cruyff từng khẳng định mỗi cầu thủ chỉ cầm bóng khoảng 3 phút trên sân, còn 87 phút còn lại, anh ta sẽ chơi ở trạng thái không bóng. “Muốn đánh giá năng lực cầu thủ, hãy nhìn vào 87 phút kia“, Cruyff nói.

Phát biểu của Cruyff đến thời điểm này còn nguyên giá trị, khi đề cao khả năng chạy chỗ không bóng, chọn vị trí, pressing hay di chuyển đồng bộ của cầu thủ, thay vì chỉ tập trung vào đường chuyền hay cú sút. Những cách tân chiến thuật hay phương pháp thống kê đánh giá cầu thủ, thực chất đều ít nhiều liên quan đến cuộc cách mạng chiến thuật mà Cruyff và Hà Lan từng là ngọn cờ đầu.

Dù từng va chạm với Cruyff trong quá khứ, nhưng Van Gaal có điểm chung về triết lý với Cruyff, đó là đề cao lối chơi tập thể. Khi được hỏi Hà Lan ngăn chặn Messi bằng cách nào, Van Gaal đáp: “Messi là cầu thủ chơi sáng tạo và nguy hiểm nhất, nhưng khi bị mất bóng, cậu ấy không tham gia nhiều, điều này mang lại cơ hội cho chúng tôi“.

Theo Van Gaal, Messi không thường xuyên tham gia tranh chấp, nên Hà Lan sẽ có ưu thế quân số khi triển khai tấn công. Chiếu theo triết lý của Cruyff, Messi thực ra không quá nguy hiểm, bởi trong 87 phút, chủ yếu tiền đạo 35 tuổi…đi bộ. Anh được giải phóng khỏi nhiệm vụ phòng ngự và tranh chấp. Nhiều thời điểm, Messi chỉ rảo bước vào quan sát, hiếm khi pressing giành bóng. 4 tiền vệ cùng trung phong Julian Alvarez đã thay số 10 làm điều đó.

Theo Virgil van Dijk, Hà Lan cần một hệ thống để ngăn Messi. Nếu “Cơn lốc màu da cam” chơi đủ khoa học và kỷ luật, cô đặc không gian chơi bóng và rút ngắn thời gian Messi có bóng, thủ quân Argentina sẽ bị cản lại.

Tuy nhiên, không may mắn cho Van Dijk, Van Gaal, Hà Lan và thậm chí cả… Cruyff, bởi Messi không phải mẫu cầu thủ thuộc về số đông và tuân theo quy luật của số đông. Tiền đạo người Argentina (không biết phải gọi là tiền vệ hay tiền đạo bởi anh chơi tự do và tham gia cả khâu kiến tạo lẫn ghi bàn) chỉ cần một khoảnh khắc, ở một khoảng trống rất nhỏ để vô hiệu mọi hệ thống phòng ngự.

Đường kiến tạo cho Nahuel Molina là minh chứng. Thời điểm Messi cầm bóng, hai cầu thủ Hà Lan, trong đó có Nathan Ake – người được phân công kèm riêng Messi, đang đứng chắn trước mặt. Nahuel Molina bị hậu vệ đối phương theo sát, chưa kể Van Dijk sẵn sàng bọc lót phía sau. Hà Lan đã giữ cự ly đội hình phòng ngự tốt, khoảng trống giữa các tuyến bị thu hẹp để đối phó với những pha đập nhả trung lộ.

Nhưng, Messi vẫn có cách chọc khe cho Molina. Cầu thủ 35 tuổi chuyền vừa vặn xuyên qua hai cầu thủ Hà Lan, rót trúng pha di chuyển cắt từ cánh vào trung lộ của Molina để tạo nên bàn mở tỷ số. Trước khi kiến tạo cho Molina ghi bàn, Messi không tham gia quá nhiều vào khâu tấn công. Song, chỉ cần một khoảng hở rất nhỏ giữa hai tuyến cùng một cú ra chân đẳng cấp, Messi đã tạo nên bàn thắng.

6 cú sút, 3 đường chuyền tạo cơ hội cùng nhiều tình huống đi bóng khôn khéo khiến hàng thủ Hà Lan chao đảo là những gì Messi làm được. Trong cuộc đối đầu thừa sức nóng với 18 thẻ vàng và 1 thẻ đỏ, đôi chân của Messi vẫn tìm được không gian cho riêng mình để vùng vẫy.

Theo thống kê, Messi mới chuyền thành công 215 lần, đứng hạng 31 ở World Cup 2022. Messi cũng chỉ đứng hạng 9 và 10 ở khía cạnh tham gia kéo bóng. Nhưng về số cơ hội tạo ra, không ai giỏi hơn cầu thủ người Argentina với 16 lần, cùng số cú sút và sút trúng đích cao nhất giải. Messi không cần di chuyển nhiều, nhưng những pha xử lý ở một phần ba sân đối thủ đều giá trị, gồm cả những pha bóng vượt khỏi tầm kiểm soát của cả tập thể.

Đây không phải lần đầu Messi ghi bàn hoặc kiến tạo từ những pha bóng với xác suất rất thấp. Thủ quân Argentina chỉ cần một tích tắc lơi lỏng của hàng thủ Mexico để sút tung lưới Guillermo Ochoa, với pha dứt điểm tầm thấp và găm thẳng vào góc hẹp. Ở trận gặp Australia, Messi cứa lòng đưa bóng vượt qua tầm kiểm soát của 4 hậu vệ cùng thủ môn Matthew Ryan để ghi bàn ở cơ hội với xác suất 4% thành công.

Messi không cần phải gắn chặt với hệ thống của Argentina, minh chứng là vai trò tự do của số 10, và anh cũng chỉ cần một tích tắc để đánh sập hệ thống của đối thủ. Đối đầu với một Croatia khoa học và kỷ luật ở bán kết, Argentina sẽ tiếp tục phải chờ đợi ở những khoảnh khắc của Messi.